W ostatnich dekadach dużo mówi się o ekologii. Z drugiej strony, beton jest uważany za tworzywo, które jej przeczy. Nie jest bowiem tajemnicą, że wielu uważa, iż tzw. betonoza jest zaprzeczeniem idei integracji ze środowiskiem. Czy zatem beton architektoniczny jest ekologiczny? Jak zdefiniować właściwości tworzyw, które są bezpieczne dla środowiska?

Od czego zależy to, w jakim stopniu beton jest ekologiczny?

Beton jest jednym z najtrwalszych i najstarszych materiałów, jakie są wykorzystywane w budownictwie. Skład tradycyjnego betonu i jego architektonicznej odmiany różnią się przede wszystkim zawartością cementu w mieszance. W tym drugim przypadku mamy do czynienia z tworzywem, które wykazuje większą odporność mechaniczną i na działanie czynników atmosferycznych. Dzięki temu można go wykorzystywać do budowy dekoracji lub płyt elewacyjnych wykorzystywanych zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków.

Wróćmy jednak do najważniejszego zagadnienia, czyli tego, w jakim stopniu beton architektoniczny jest ekologiczny. Faktem jest, że to, czy dany materiał jest przyjazny dla środowiska, zależy od wielu czynników, a mianowicie:

- metodologii produkcji i powstałych w jej toku odpadów,
- odporności na uszkodzenia powstałe na skutek czynników pogodowych,
- możliwości ponownego wykorzystania,- wpływu na otoczenie.

Jak powstaje ekologiczny beton architektoniczny?

Podstawowym składnikiem, z którego wytwarza się beton architektoniczny, jest oczywiście cement. Podczas jego wytwarzania emituje się do atmosfery stosunkowo dużo dwutlenku węgla. Szacuje się, że odpowiada on aż za 8 procent globalnej emisji CO2.

Jak zatem produkuje się beton architektoniczny? Najczęściej do jego produkcji stosuje się specjalne mieszanki, które mogą zawierać dodatki redukujące zawartość cementu, np. popioły lotne, żużel czy metakaolin. To pozwala zmniejszyć emisje na etapie produkcji. Coraz częściej producenci stosują też innowacyjne technologie, takie jak wyroby o niskiej emisji CO2 lub mieszanki geopolimerowe.

Trwałość betonu ekologicznego

Podstawową cechą betonu architektonicznego jest trwałość. Tworzywo to jest znacznie odporniejsze od standardowego betonu na działanie wody (np. deszcz), dużych różnic temperatur, a także uszkodzeń mechanicznych. Wykonane z tego materiału płyty elewacyjne oraz akcesoria ogrodowe zachowują swój naturalny wygląd przez długi czas. Oznacza to, że nie trzeba ich zastępować innymi betonowymi elementami, co w praktyce prowadzi do ograniczenia ilości wytworzonego dwutlenku węgla.

Poza tym należy pamiętać, że trwały, ekologiczny beton, to mniejsza konieczność wymiany lub napraw w przypadku konstrukcji, a także ograniczenie eksploatacji zasobów naturalnych niezbędnych do produkcji betonu.

Mówiąc wprost - beton architektoniczny to materiał, który jest ekologiczny w rozumieniu długoterminowym. I właśnie dlatego jest on uważany za tworzywo spełniające wymogi budulca przyjaznego naturze.

Czy beton można poddać recyklingowi?

Choć wielu osobom może wydawać się to dziwne, to tak - beton jest materiałem, który można poddać recyklingowi. Mało tego, jest to tworzywo, którego przeróbka generuje relatywnie niewielkie koszty. Dlaczego?

1. Beton można pokruszyć i wykorzystać jako kruszywo w nowych mieszankach betonowych, co zmniejsza zapotrzebowanie na naturalne surowce, takie jak żwir czy piasek.
2. Elementy betonowe można prefabrykować, co oznacza, że po rozbiórce istnieje możliwość ich łatwego demontażu i ponownego wykorzystania w innych projektach oraz inwestycjach budowlanych.
3. Większe elementy z pokruszonego betonu można wykorzystywać jako wzmocnienie fundamentów lub wylewek, dzięki czemu zmniejszamy objętość budulca niezbędnego do wylania podłoża lub konstrukcji betonowej.

Beton architektoniczny i jego wpływ na środowisko

W jaki sposób beton architektoniczny ekologiczny wpływa na otaczające nas środowisko? Po pierwsze, jest to tworzywo, które łączy w sobie walory estetyczne oraz funkcjonalne. Dzięki temu możemy ograniczyć liczbę dodatkowych warstw wykończeniowych, takich jak farby, tynki czy okładziny. Dzięki temu ogranicza się zużycie materiałów wykończeniowych, a co za tym idzie – spada ilość wytwarzanych odpadów oraz emisji związanych z ich produkcją.

Warto też dodać, że producenci betonu architektonicznego coraz częściej inwestują w nowe technologie, które umożliwiają wytwarzanie materiału przyjaznego środowisku. W ten sposób powstał np. beton pochłaniający dwutlenek węgla, który - dzięki zawartości węgla aktywnego - pochłania go z atmosfery.

Na koniec warto podkreślić, że wykonane z betonu architektonicznego elementy w postaci m.in. płyt elewacyjnych oraz dekoracji ogrodowych nie emitują do środowiska żadnych substancji, które mogłyby niekorzystnie wpływać na stan atmosfery i otaczającego nas środowiska.

Reasumując, beton architektoniczny może być jak najbardziej uznany za materiał przyjazny środowisku, gdyż jest trwały, wytwarzany z wykorzystaniem ekologicznych metod produkcji, a także może - po dodaniu niektórych składników - zyskać zdolność do pochłaniania CO2 z atmosfery.